تأثیر تنش خشکی و محلول‌پاشی نانواکسید آهن بر عملکرد دانه، محتوای یونی و رنگدانه‌های نورساختی کنجد

به منظور بررسی تأثیر تنش خشکی و محلول‌پاشی نانواکسیدآهن  بر عملکرد کنجد (رقم اولتان)، آزمایشی به صورت کرت‌های خردشده و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1393 در مزرعة دانشگاه شاهرود اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح تنش خشکی: 7= =W1شاهد، 12=W2 و 17W3=روز دور آبیاری به عنوان عامل اصلی و چهار سطح محلول‌پاشی نانواکسیدآهن: 0F1== شاهد، 5/0F2=، 1F3= و 5/1F4= کیلوگرم نانواکسیدآهن در 1000 لیتر آب به عنوان عامل فرعی لحاظ شدند. نتایج نشان داد اثر متقابل خشکی و نانو تأثیر معنی‌داری بر عملکرد دانه، زیست‌توده، هدایت روزنه‌ای، رنگدانة سبزینة (کلروفیل) b، کارتنوئید و درصد نیتروژن دانه داشت. بیشترین عملکرد دانه و زیست‌تودة تولیدی از تیمار W1F3، هدایت روزنه‌ای از تیمار W1F2، سبزینة b از تیمار W1F4، کارتنوئید برگ از تیمار W2F3 و درصد نیتروژن دانه از تیمار W3F3به‌دست آمد. در بین دیگر صفات، تنها شمار شاخة فرعی در بوته و غلظت پتاسیم دانه تحت تأثیر دو تیمار اصلی قرار گرفتند. اما شمار دانه و وزن دانه در کپسول تنها تحت تأثیر تنش خشکی واقع، با افزایش تنش از W1 بهW3   به ترتیب به میزان 3/12 و 7/27 درصد از آنها کاسته شدند. در این بین غلظت فسفر و پتاسیم برگ و نیز فسفر دانه تحت تأثیر هیچ‌کدام از تیمارها واقع نشدند. به‌طورکلی می‌توان گفت در شرایط تنش خشکی، محلول‌پاشی نانواکسید به میزان 1 کیلوگرم در 1000 لیتر آب می‌تواند تا حدی مانع تأثیر سوء خشکی بر عملکرد کنجد شود.